Elżbieta Machowicz Wpływ stopy bezrobocia na kształtowanie poziomu pieniądza oszczędnościowo-pożyczkowego
Autorka artykułu podjęła rozważania na temat czynników kształtujących poziom oszczędności narodowych. Za punkt odniesienia przyjęła twierdzenie o wpływie kryzysu rynku pracy na skłonność do oszczędzania. W związku z tym przeprowadziła badanie statystyczne. Opierając się na analizie korelacji i regresji, wykazała występowanie w latach 1996-1998 bardzo silnej korelacji (o ujemnym kierunku oddziaływania) między wysokością stopy bezrobocia a poziomem krajowego pieniądza oszczędnościowo-pożyczkowego osób prywatnych w bankach. Wzrost stopy bezrobocia - przy założeniu, że wszystkie inne niezależne czynniki wpływające na skłonność do oszczędzania są stałe - powodował średnio jednakowe spadki wysokości depozytów złotowych osób prywatnych w bankach. Zmiany zachodzące w poziomie tych depozytów w bardzo wysokim stopniu można tłumaczyć zmianami poziomu stopy bezrobocia. Występująca zależność, opisana co do siły i kształtu na próbach losowych (woj. szczecińskie i woj. koszalińskie), potwierdziła istnienie zależności w populacji generalnej (kraj). W kraju wzrost udziału bezrobotnych zarejestrowanych w ogólnej liczbie ludności cywilnej czynnej zawodowo o 1% powodował spadek depozytów złotowych osób prywatnych w bankach o średnio 9.690 mln zł. Wykazane w badanym okresie zmiany w wysokości krajowych depozytów osób prywatnych w bankach aż w 81% tłumaczyć można zachodzącymi zmianami poziomu stopy bezrobocia. Do określenia wpływu stopy bezrobocia na kształtowanie poziomu krajowego pieniądza oszczędnościowo-pożyczkowego osób prywatnych w bankach zastosowano najprostsze metody statystyczne. Trudno jest zatem z pewnością stwierdzić, że istnieje silny, ujemny związek, i tym bardziej przewidywać jego występowanie w przyszłości. Wysoce prawdopodobne jest, że dopiero odpowiedni program badań i urealnione stosownymi deflatorami dane pozwoliłyby na dokładne rozpoznanie zagadnienia, stąd artykuł należy traktować jako próbę zainspirowania jednostek badawczych monitoringiem wykazanej korelacji.
Artykuł składa się z dwóch zasadniczych części. W części pierwszej przedstawiono rolę krajowych oszczędności w gospodarce narodowej ze szczególnym uwzględnieniem depozytów złotowych osób prywatnych w bankach. W części drugiej skupiono uwagę przede wszystkim na prezentacji wyników, ograniczając opis szczegółowo przeprowadzonego badania statystycznego (autorem metodologii badania statystycznego jest J. Hozer).
|