Deficyty budżetowe i ich skutki dla gospodarki były i są przedmiotem zainteresowania zarówno ekonomistów, polityków, jak i opinii publicznej. Deficyty są bowiem zjawiskiem w zasadzie nierozerwalnym z większością współcześnie uchwalanych budżetów i występują w wielu, nawet wysoko rozwiniętych, krajach. Są one obecnie oceniane negatywnie; stąd płynie przekonanie, że zdrowa polityka budżetowa to unikanie deficytów. Pomimo zakłóceń w podejściu do problematyki deficytu wynikających z teorii J. M. Keynesa (pozytywne właściwości deficytów) panuje obecnie pogląd o negatywnym wpływie deficytu na stan finansów państwa i całej gospodarki. Dotyczy to zwłaszcza utrzymującego się przez dłuższy okres deficytu budżetowego. Sytuacja taka powoduje bowiem pogorszenie się ogólnego klimatu gospodarczego, ryzyka i niepewności co do przyszłości oraz kreuje wysokie oczekiwania inflacyjne.

Istnieje wiele powodów powstawania deficytu. Jednym z nich mogą być podatki, których wielkość została zaplanowana na poziomie nie zapewniającym pokrycia wydatków. Innym powodem mogą być wydatki, które niejednokrotnie mogą być społecznie lub ekonomicznie uzasadnione (wydatki sztywne). Wadliwy może być również mechanizm ściągania podatków lub stosowane metody gromadzenia i rozdysponowywania dochodów oraz planowanych wydatków budżetowych.

Nie zawsze wystąpienie deficytu stanowi zagrożenie dla finansów państwa. Bardzo duże znaczenie ma tu wielkość tego deficytu w relacji do PKB i ustalenie jego wielkości neutralnej. Czy będzie to wielkość 1% PKB czy też 0,5% PKB? Niemożliwe jest bezpośrednie określenie neutralnej wielkości deficytu budżetowego, gdyż wpływa na to wiele czynników: począwszy od stanu, charakteru i cech strukturalnych gospodarki po aktualny układ zależności ekonomicznych i politycznych danego kraju.

Konsekwencją utrzymującego się przez dłuższy okres deficytu jest dług publiczny, który stanowi kosztowny sposób finansowania nadmiernych wydatków państwa w danym okresie. Oznacza to, że występowanie deficytu budżetowego stanowi zagrożenie dla finansów publicznych zarówno w okresie bieżącym, jak i przyszłym. W okresie bieżącym zawęża pole manewru władzom fiskalnym, które nie znajdując innych możliwości pokrycia nadmiernego deficytu budżetowego (gdy niemożliwe są już cięcia w wydatkach budżetowych - wydatki sztywne) uciekają się do najgorszego z możliwych sposobów jego finansowania, a mianowicie kredytu. Dla przyszłego okresu stanowi obciążenie kolejnych pokoleń kosztami obsługi tego długu i możliwości wystąpienia tzw. spirali wzrostowej deficytu i długu publicznego.